در بررسی اختلال شخصیت اجتنابی (دوری گزین) باید گفت که افرادی وجود دارند که برخی اوقات دچار خجالت و کم رویی می شوند اما در بعضی از اشخاص حس خجالت باعث رنج و عذاب می شود که این حس به دلیل ترس شدید اجتماعی است. در اختلال شخصیت اجتنابی احساساتی مانند خجالت، ترس شدید از طرد شدن و مورد قضاوت قرارگرفتن، برقراری ارتباط اجتماعی را سخت می کند. در ادامه این مطلب به معرفی این اختلال خواهیم پرداخت.
تعریف اختلال شخصیت اجتنابی (دوری گزین)
اختلال شخصیت اجتنابی (Avoidant Personality Disorder) یک وضعیت سلامت روان است که شامل احساس مزمن بی کفایتی و حساسیت شدید به انتقاد می باشد. افراد مبتلا به AVPD دوست دارند با دیگران تعامل داشته باشند، اما به دلیل ترس شدید از طرد شدن، تمایل دارند از تعاملات اجتماعی اجتناب کنند.
این اختلال شخصیت یکی از گروهی های اختلالات شخصی Cluster C است. آن ها دارای اضطراب و ترس هستند. اختلالات شخصیت الگوهای رفتاری پایداری هستند که با هنجارهای فرهنگی (نحوه رفتاری که از ما انتظار می رود) مغایر بوده و در دوران کودکی یا نوجوانی ایجاد می شوند و منجر به ناراحتی فرد مبتلا و یا اطرافیانشان می گردد. اختلال شخصیت اجتنابی با احساس بازداری اجتماعی شدید، بی کفایتی و حساسیت به انتقاد و طرد منفی مشخص می شود. با این حال، علائم بیشتر از خجالتی بودن یا بی دست و پا بودن اجتماعی است.
اختلال شخصیت اجتنابی یا دوری گزین باعث ایجاد مشکلات قابل توجهی می شود که بر توانایی تعامل با دیگران و حفظ روابط در زندگی روزمره تأثیر می گذارد. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی، ناهنجاری اجتماعی را تجربه می کنند. آن ها زمان زیادی را صرف تمرکز بر کاستی های خود کرده و در ایجاد روابطی که در آن طرد شدن ممکن است رخ دهد، بسیار مردد هستند. این مسئله اغلب منجر به احساس تنهایی و جدا شدن از روابط در محل کار و جاهای دیگر می شود. افراد مبتلا به AVPD همچنین ممکن است ترفیع را رد کنند، برای شرکت نکردن در جلسات بهانه ای بیاورند یا برای شرکت در رویدادهایی که ممکن است موقعیت دوست یابی شکل گیرد، بیش از حد بترسند.
علائم اختلال شخصیت اجتنابی (دوری گزین) چیست؟
نشانه اصلی اختلال شخصیت اجتنابی، داشتن چنان ترس شدید از طرد شدن است که انزوا را به قرار گرفتن در کنار مردم ترجیح می دهید. این الگوی رفتاری می تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد. سایر علائم و رفتارهای اختلال شخصیت اجتنابی عبارتند از:
- داشتن تصویر ضعیفی از خود به گونه ای که خود را ناکافی و پست می بینند.
- نگرانی بیش از حد در مورد انتقاد یا عدم تایید.
- ممکن است تمایلی به درگیر شدن و ایجاد رابطه با دیگران نداشته باشد، مگر اینکه مطمئن باشند که دیگران آن ها را دوست خواهند داشت.
- تجربه اضطراب شدید (عصبی بودن) و ترس در محیط ها و روابط اجتماعی به شکلی که ممکن است باعث شود آن ها از فعالیت ها یا مشاغلی که گروهی هستند، اجتناب کنند.
- خجالتی بودن و خودآگاه بودن در موقعیت های اجتماعی به دلیل ترس از انجام کاری اشتباه یا احساس خجالت.
- تمایل به بزرگنمایی مشکلات احتمالی یا تفسیر نادرست بازخورد به شکل منفی.
- به ندرت چیز جدیدی را امتحان می کنند.
- هنگامی که در موقعیت های اجتماعی قرار می گیرند، ممکن است به دلیل ترس از گفتن حرف نادرست، سرخ شدن، لکنت زدن یا خجالت کشیدن از صحبت کردن اجتناب کنند.
چه چیزی باعث ایجاد اختلال شخصیت اجتنابی (دوری گزین) می شود؟
اختلالات شخصیت، از جمله AVPD، یکی از ناشناخته ترین شرایط سلامت روان است. محققان هنوز در تلاش برای کشف علت دقیق آن ها هستند، اما معتقدند که ترکیبی از ژنتیک و عوامل محیطی است و به چندین دلیل ایجاد می شود، از جمله:
-
ژنتیک
یک مطالعه در مورد AVPD تخمین زده است که ژنتیک حدود 64٪ از احتمال ابتلا به AVPD را تشکیل می دهد.
-
خلق و خوی در دوران شیرخوارگی
محققان بین برخی از ویژگی های مزاج در دوران شیرخوارگی و AVPD ارتباط پیدا کرده اند که شامل سختی، حساسیت مفرط، دنبال نکردن تجربیات جدید، اجتناب از آسیب های احتمالی بیش از حد معمول و ترس و ناراحتی مفرط هستند.
-
سبک دلبستگی
افرادی که دارای سبک دلبستگی ترسناک هستند ممکن است بیشتر به AVPD مبتلا شوند. سبک دلبستگی ترسناک به این معنی است که شما میل به صمیمیت با دیگران دارید اما نسبت به آن ها بی اعتماد هستید و از طرد شدن می ترسید. این سبک دلبستگی می تواند ایجاد شود.
-
محیط کودکی
تجربه طرد شدن و رفتار متفاوت با دیگران در دوران کودکی ممکن است در ایجاد AVPD نقش داشته باشد. تجارب آسیب زا اولیه و غفلت دوران کودکی ممکن است با ایجاد AVPD مرتبط باشد. تحقیقات نشان می دهد کودکانی که بدون محبت و تشویق شدن بزرگ می شوند و یا طرد شدن را از جانب والدین تجربه می کنند، ممکن است در معرض خطر بیشتری باشند. کودکانی که سوء استفاده، غفلت و در کل سطح پایین تری از مراقبت را تجربه می کنند، همینطور هستند.
تقریبا در 2.5٪ از جمعیت اختلال شخصیت اجتنابی تشخیص داده می شود، اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که این یک بیماری است که عمدتاً تشخیص داده نمی شود. این یک اختلال مزمن است که هم مردان و هم زنان را به یک اندازه درگیر می کند. این اختلال می تواند در دوران کودکی ایجاد شود و علائم آن در کودکان 2 ساله نیز مشاهده شده است. با این حال، مانند سایر اختلالات شخصیت، اختلال شخصیت اجتنابی معمولاً فقط در بزرگسالان تشخیص داده می شود.