مشاوره تحصیلی دغدغه بسیاری از افراد در برهه‌ای از زمان تحصیلشان بوده است. علوم تجربی یا علوم انسانی؟ مهندسی یا پزشکی؟ تحصیلات عالیه یا شغل؟ همه ما در یک مقطع زمانی از این معما عبور می کنیم.
بیشتر نوجوانان و جوانان در مورد اینکه چه شغل یا مسیری را باید دنبال کنند، بی اطلاع هستند. به دلیل رقابت شدید و فشار همسالان، دانش‌آموزان اغلب برای انتخاب رشته یا شغل مناسب با مشکل مواجه می شوند.
این امر باعث ایجاد سردرگمی، شک و تردید در آن ها شده و دانش آموزان را دچار استرس، اضطراب و افسردگی می کند. اینجاست که نقش مشاوره تحصیلی برجسته می‌شود. خدماتی مانند مشاوره تحصیلی در کلینیک روانشناسی ویدانا ارائه می‌شود. شما می توانید برای تعیین وقت مشاوره به صفحه درخواست وقت مشاوره مراجعه نمایید.
مشاوره تحصیلی چیست؟
مشاوره تحصیلی عمدتاً به ارائه کمک و راهنمایی به دانش‌آموزان در انتخاب صحیح در تحصیل اعم از برنامه‌های تحصیلی، آرزوهای شغلی، انتخاب رشته و تخصص و همچنین انتخاب دانشگاه بر اساس علایق و ترجیحاتشان اشاره دارد. در واقع منظور از مشاوره تحصیلی، ارائه اطلاعات لازم برای افزایش موفقیت تحصیلی به فرد است.
مشاوره تحصیلی برای همه دانش آموزان و دانشجویان مفید می باشد، به ویژه افرادی که قصد موفقیت در کنکور ورود به دانشگاه ها را دارند. یک سوال مهم در اینجا مطرح می شود:
مشاور تحصیلی کیست؟
یک مشاور تحصیلی یا آموزشی عمدتاً با دانش آموزان مدرسه و در محیط های دانشگاهی کار می کند. بسیاری از مدارس مشاوران آموزشی خود را دارند تا به دانش‌آموزان در یافتن شغل مناسب و انتخاب آگاهانه در تحصیل به ویژه نوجوانان با نیازهای خاص کمک کنند.
مشاوران تحصیلی نیز به دانش‌آموزان در برخورد با مسائل شخصی مؤثر بر مسیر تحصیلی آن ها کمک می نمایند. برای حل چنین مسائلی، مشاور با والدین، سرپرست یا معلمان دانش آموز در تعامل بوده تا به آن ها در یافتن بهترین راه حل برای مشکلات رفتاری، تحصیلی و سایر مسائل دانش آموز کمک کند. مهمترین وظیفه یک مشاور تحصیلی درک امیدها، آرزوها و رویاهای دانش آموز است. آن ها باید نقاط قوت و ضعف دانش آموز را بشناسند و با دقت بسیار با آن ها برخورد کنند.
مشاوره تحصیلی انتخاب رشته
مشاوران آموزش و پرورش نقشی حیاتی در فرآیند انتخاب رشته و برنامه ریزی شغلی دانش آموزان ایفا می کنند. در انبوهی از صدها گزینه مورد نظر، مشاوره تحصیلی انتخاب رشته به دانش آموزان در تصمیم گیری صحیح کمک می کند. مشاوران نوجوان، توانایی ها، علایق و مهارت های دانش‌آموز را از طریق مصاحبه، ارزیابی شخصیت و استعداد و غیره ارزیابی کرده تا اطمینان حاصل کنند که رشته تحصیلی انتخاب شده با مشخصات، علایق و محدودیت‌های فرد، مطابقت دارد.
یک مشاور تحصیلی، آموزش دیده است و اطلاعات خوبی در زمینه انتخاب رشته دارد. برای مثال اگر فرد بخواهد در خارج از کشور تحصیل کند، بورسیه تحصیلی می‌خواهد یا به اطلاعاتی در مورد برنامه‌های آموزشی دانشگاه های داخل کشور نیاز داشته باشد، این مشاوران با اطلاعات مورد نیاز به او کمک می‌کنند. مشاوره فردی آنها به جوانان آینده کمک می کنند تا شخصیت خوب خود را توسعه دهند و مهارت های زندگی را یاد بگیرند تا بتوانند بهتر با دنیای چالش برانگیز روبرو شوند.
در زمینه انتخاب رشته، مشاور به دانش آموز و خانواده دانش‌آموز کمک می کند تا با اطلاع از شرایط رشته های مختلف و شرایط جامعه، تصمیم مناسبی اتخاذ کند. این فرآیند معمولا در سال اول دبیرستان و برای انتخاب رشته تحصیلی دوره متوسط صورت بگیرد و همچنین برای انتخاب رشته در دانشگاه. آشنایی مشاور با ویژگی های هر رشته بسیار حائز اهمیت است. (آشنایی با: مشاوره خانواده چیست؟)
مشاوره تحصیلی کنکور
آزمون ورودی دانشگاه (کنکور) یک تست استعدادسنجی استاندارد است که استعداد اشخاص را در زمینه های مختلف مانند مهارت های کلامی، ریاضی، تحلیلی و نوشتاری در یک بستر رقابتی اندازه گیری می کند. این آزمون برای سنجش آموخته های شما در مدارس طراحی نشده اند. بلکه پتانسیل شما را برای عملکرد مناسب در آینده می سنجد. مشاوره تحصیلی کنکور و انتخاب رشته از بخش های مهم در زندگی دانش آموزان است. مشاوران در زمینه مشاوره تحصیلی کنکور به این سوالات پاسخ می دهند: چگونه و چه مدت درس بخوانم؟ با چه روشی بر ترس کنکور و سختی دوره های آموزشی در مدرسه غلبه کنم؟ در کدام کلاس ها باید شرکت کنم؟ و غیره.
مشاور از طریق مشاوره تحصیلی می تواند توانایی ها و نیز محدودیت های دانش آموزان را شناسایی کرده و آن ها را به سوی رشته تحصیلی و دانشگاه مناسب سوق دهد. مشاور کنکور در طول مدت مشاوره، باید با معلمان، خانواده و مسئولین مدرسه برای برطرف کردن مشکلات تحصیلی، خانوادگی، روانی و تأمین ثبات عاطفی افراد، تعامل داشته باشد زیرا، داوطلب کنکوری در فضای خانه و در کنار خانواده به مطالعه می پردازد، از این جهت، محیط و جو حاکم بر خانواده و وظایف والدین در این زمینه بسیار تأثیرگذار خواهد بود.
مطالعه بیشتر: مرکز مشاوره کودکان
بررسی شرایط درسی دانش آموز، به طور کامل و با جزئیات قبل از تنظیم و تدوین برنامه درسی برای کنکور، الزامی است. زیرا تا زمانی که مشاور کنکور نداند که داوطلب در چه سطحی قرار دارد، نمی تواند برنامه مناسبی را برای او تنظیم نماید. مشاور باید کلاس های کنکوری، برنامه هفتگی، منبع های درسی و غیره را از داوطلب پرسیده و در جریان برنامه درسی وی باشد. هدف از مشاوره تحصیلی کنکور، همراهی مشاور کنکور با دانش آموز تا رسیدن به نتیجه مطلوب است.
یکی دیگر از مهم ترین مزایا و اهداف مشاوره کنکور، ارائه روش های مطالعه هر درس، روش های تست زنی و مرورها ب طبق سطح درسی و توانمندی های داوطلب می باشد. به این نکته توجه داشته باشید که لازمه موفقیت در کنکور، بالا بودن ساعت مطالعه دانش آموز نیست بلکه کیفیت درس خواندن است که بسیار اهمیت دارد.
مزایای مشاوره تحصیلی
دانش آموزان در سراسر جهان در طول سال های تحصیل خود از استرس رنج می برند. افزایش رقابت تحصیلی، فشار برای دستیابی به نمرات بالاتر، قبولی در کنکور و انتخاب شغل از جمله مسائل استرس زایی است که دانش‌آموزان امروزه با آن مواجه هستند. مشاوره شغلی و تحصیلی به دانش آموزان کمک می کند تا با تلاش به اهداف خود برسند و همچنین عوامل موثر در مشکلات خود را بشناسند و به دنبال راه حل باشند. با افزایش تقاضا برای خدمات روانپزشکی و آموزش حرفه‌ای، مشاوره تحصیلی و آموزشی اهمیت فزاینده ای پیدا می‌کند. مهمترین مزایای مشاوره تحصیلی در زیر ارائه شده است:
1. ایجاد و افزایش اعتماد به نفس
دانش آموزان به اعتماد به نفس نیاز دارند تا بتوانند از پتانسیل کامل خود در داخل و خارج از کلاس و مدرسه استفاده کنند. کلید داشتن یک حس سالم اعتماد به نفس، داشتن دیدی متعادل از خود و زندگیتان است. شخص باید بتواند به مهارت های خود افتخار کرده و در عین حال نقایص خود را بپذیرد. برخی از افراد به دلیل برخی رویدادهای آسیب زا در گذشته با عزت نفس پایین روبرو هستند. بنابراین، مشاوران باید در انواع روش های درمانی و راهکارهای درمانی سلامت روان متخصص باشند تا بتوانند به فرد در بازیابی عزت نفس و غلبه بر ترس ها کمک کنند.
2. حل مشکلات تحصیلی
کنار آمدن با تنش ناشی از مطالعات دشوار است. دانش آموزان ممکن است شناسایی عوامل ایجاد کننده تنش را چالش برانگیز بدانند که منجر به تشدید مشکل می شود. مشاوره راهی عالی برای ایجاد تاب آوری در بین دانش آموزان است، به طوری که به جای اینکه از مشکلات دوری کنند، با آن ها روبرو شوند و به عنوان فرد بالغ رشد کنند. در حالی که رویارویی با چالش‌ها مهم است، به همان اندازه مهم است که دانش‌آموزان بدانند چه زمانی برای برخی مشکلات کمک بخواهند.
3. مدیریت استرس
در حین تحصیل در دوران مدرسه و پیش از رفتن به دانشگاه، افراد با انواع مختلفی از عوامل استرس زا مواجه می شوند که شامل کار پاره وقت، فشارهای مالی، مشکلات روابط، فاصله گرفتن از خانواده و افسردگی است. مشاوران به دانش‌آموزان کمک می‌کنند تا با مشاوره استرس دلایلی که منجر به استرس می‌شوند را درک کرده و از طریق جلسات درمانی به آن ها در کاهش استرس کمک می‌کنند.
مطالعه بیشتر: درمان سریع استرس و اضطراب
4. بهبود مهارت های اجتماعی
برخی از دانش آموزان خجالتی با مهارت های ارتباطی خود مبارزه می کنند. برای آن ها ایجاد روابط سالم با سایر دانش آموزان و معلمان دشوار است. درمانگران به دانش آموزان کمک می کنند تا در دنیای اجتماعی به شیوه ای عادی و سالم حرکت کرده و مهارت های زیر را کسب کنند: رد فشار همسالان، درخواست کمک و دوست یابی.
5. پشتیبانی تحصیلی
یک مشاور تحصیلی می تواند به دانش آموزان کمک کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کرده و بهبود ببخشند. آن ها همچنین می توانند در انتخاب رشته کمک کنند و اطلاعات مربوط به دانشگاه ها و شغل های مختلف را ارائه دهند و افراد را برای اهداف آینده خود آماده کند.
6. راهنمایی شغلی
انتخاب شغل یکی از مهم ترین تصمیماتی است که فرد می گیرد. مشاوران می‌توانند به دانش‌آموزان در کشف علایق، مهارت‌ها و ارزش‌هایشان و در نهایت، برای یافتن شغلی مناسب، کمک کنند.
7. آمادگی برای رفتن به دانشگاه
آماده شدن برای دانشگاه می تواند دلهره آور باشد، اما راهنمایی و مشاوره تحصیلی می تواند به آسان تر شدن روند کمک کند. آن ها می توانند اطلاعاتی در مورد شرایط پذیرش در دانشگاه را ارائه دهند، تا فرد بتواند برای کنکور آماده شوند.
چرا مشاوره تحصیلی مهم است؟
مشاوره تحصیلی برای موفقیت دانش آموزان دبیرستانی مهم است، زیرا مشاوران، دانش آموزان را در برنامه تحصیلی، انتخاب دانشگاه یا مسیر شغلی راهنمایی می‌کنند. بدون راهنمایی یک مشاور تحصیلی، دانش آموز باید تحقیقات خود را در مورد اینکه حوزه تحصیلی مدنظرشان، حرفه انتخابی و شرایط لازم برای ورود به آن حرفه به تنهایی انجام دهند.
دانش آموز ممکن است زمینه ای برای یافتن اطلاعات لازم را نداشته باشد، یا نداند از کجا شروع به جستجو کند. اما یک مشاور تحصیلی تجربه و دانش این رشته را داشته تا دانش آموزان را راهنمایی نماید. علاوه بر دانش آموزان، دانشجویان نیز هنگامی که در مرحله انتخاب مسیر شغلی قرار می گیرند، به یک راهنما نیاز دارند. مشاوران تحصیلی می‌توانند به عنوان رابط بین دانشجو یا دانش آموز و اساتید آموزشی عمل کرده تا به حل و فصل اختلافاتی که ممکن است بر عملکرد تحصیلی دانش آموز تأثیر بگذارد، بپردازد.
